شیعه و حکومت (مطالعۀ موردی: مواضع روحانیون شیعه در برابر حکومت محمدرضا پهلوی، ۱۳۴۰ - ۱۳۵۷)
نویسندگان
چکیده
شیعه، به طورکلی حقانیت و مشروعیت حکومت ها را براساس اعتقادش به اصل امامت نفی می کند. اما فقدان مشروعیت حاکمان در اندیشۀ شیعه، لزوما به مبارزه و شورش فعال علیه حاکمان نینجامیده است. سؤال مقاله، این است که نحوۀ تعامل و مواجهۀ عملی روحانیان با حکومت در بازۀ زمانی 1340-1357، به چه صورتی بوده است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش، از روش تاریخی تفسیری بهره گیری شده و تلاش گردیده از طریق مطالعۀ اسناد و مدارک موجود، نحوۀ برهم کنش روحانیان با حکومت در دورۀ مزبور به شیوۀ استقرائی استخراج شود. براساس بررسی های انجام شده، روحانیان و علما در دورۀ مورد بحث، چهار رویکرد مختلف در مواجهه با حکومت دنبال می کرده اند: 1.حمایت مصلحت اندیشانه؛ 2.مبارزۀ منفی؛ 3. مبارزۀ غیرانقلابی؛ 4. مبارزۀ انقلابی. نتیجه این که، اگرچه مواضع و رویکرد روحانیان و علما در مواجهه با حکومت متفاوت بوده است، اما همۀ آن ها نحوۀ تعامل خود را با حکومت، براساس برداشت خود از شرایط و از منظر دینی تفسیر می کرده اند.
منابع مشابه
شیعه و حکومت (مطالعۀ موردی: مواضع روحانیون شیعه در برابر حکومت محمدرضا پهلوی، 1340 - 1357)
شیعه، به طورکلی حقانیت و مشروعیت حکومت‌ها را براساس اعتقادش به اصل امامت نفی می‌کند. اما فقدان مشروعیت حاکمان در اندیشۀ شیعه، لزوما به مبارزه و شورش فعال علیه حاکمان نینجامیده است. سؤال مقاله، این است که نحوۀ تعامل و مواجهۀ عملی روحانیان با حکومت در بازۀ زمانی 1340-1357، به چه صورتی بوده‌است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش، از روش تاریخی تفسیری بهره‌گیری شده و تلاش گردیده از طریق مطالعۀ اسناد و مدا...
متن کاملمواضع کلامی شیعه در برابر تروریسم
این نوشتار بر آن است که مواضع کلامی شیعه مانع شکلگیری و رشد افراطیگری و خشونتگرایی و ترویج تروریسم شده و زمینهها و بسترهای لازم سوءاستفاده افراطیون برای توسعه دامنه اهل کفر و مفهوم جهاد به سمت مسلمین و اقدامات جنایی و تروریستی را سد می‌کند. بررسیهای این پژوهش نشان میدهد مواضع کلامی شیعه بهدلیل پیروی از معارف اهل بیت و تثبیت رویکرد عقلگرایی و بهویژه با ظهور جریان اصلاحگرا در دوره معاصر...
متن کاملشیعه و مساله مشروعیت حکومت در عصر غیبت
مشروعیت چیست و در اندیشه شیعی بر چه بنیادهایی استوار می شود. در پاسخ به این پرسش نظریه های رایج، اغلب مشروعیت را امری ساده و تک علتی دانسته و عموما آن را به شخص حاکم معطوف ...
متن کاملحکومت و مشروعیت در تفاسیر معاصر شیعه
اثر حاضر پژوهشی است در جهت بسط ادبیات توصیفی و تبیینی تفسیر سیاسی قرآن با گرایش تفسیر موضوعی، تا راه برای پژوهش های تحلیلی در این وادی تسهیل شود. تفسیر سیاسی قرآن از مباحث روز آمد و کارآمد در عرصه روش ها و نگرش های جدید است که تلاش دارد قرآن و تفاسیر تازه از آن را محور حرکت دانش سیاسی در اسلام سازد. تفسیر سیاسی قرآن در میان روش ها و یا گرایش های مختلف تفسیری ، سازگاری و نیاز بیشتری به تفسیر...
15 صفحه اولگفتمان عقلی و نقلی مراجع و فقهای شیعه در دفاع از حکومت مشروطه در عصر غیبت
ورود آموزههای مدرن در حوزهی سیاست و جامعه به کشورهای اسلامی، در دوران معاصر، عکس العملهای مختلفی را به دنبال داشته است و بحث چگونگی تطابق و یا عدم تطابق آموزههای دینی و سنتی با مفاهیم مدرن سیاسی و اجتماعی یکی از مهمترین دغدغههای جامعة دینی و روشنفکران دیناندیش، به خصوص در دوره مشروطه، محسوب میشده است. بر همین اساس، سؤال اصلی که این پژوهش به دنبال پاسخ آن میباشد، بر این محور متمرکز شده...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
گنجینه اسنادجلد ۲۰، شماره ۴، صفحات ۳۰-۴۳
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023